Centraliseren of decentraliseren, that’s the question

In de huidige tijd vliegen begrippen als agile, flexibiliteit en aanpassingsvermogen je als warme broodjes rond de oren. Ook ‘de adaptieve krijgsmacht’ is zo’n term. Het aardige is, de literatuur leert dat, om dit te bereiken je macht en mogelijkheden tot diep in de organisatie moet decentraliseren Niet voor niets zie je op dit moment in de industrie dat niet de grote firma’s de nieuwe producten ontwikkelen, maar de start-ups.

Vervolgens kopen de grote firma’s deze vaak voor veel geld over. In ons geval, je zult eenheden meer ruimte moeten geven. In materieel opzicht is de ontwikkeling van het Vectorvoertuig bij het KCT een mooi voorbeeld. Vanuit de eenheid samen met een klein bedrijf, op basis van de behoefte van die specifieke eenheid is dit product tot ontwikkeling gekomen.

Maar dit geldt niet alleen voor materieel. Op dit moment worden wij geconfronteerd met een personele ondervulling. En gezien de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt gaat dit echt een probleem worden. Ik zag al het eerste excuserende voorsorteren op hoog niveau, “iedereen heeft er last van, dus wij ook”. Naar mijn mening een volkomen onjuiste conclusie.

Het vullen van onze organisatie begint met behoud en het managen van de kwaliteiten die je hebt. Op hoog niveau zal op zeer korte termijn de fase 2-3 problematiek moeten worden opgelost. Er moet perspectief komen voor de defensiemedewerker zowel in het kader van loon, pensioen, pensioenkosten, maar ook in de loopbaan- en carrièremogelijkheden. Wij moeten weer de naam krijgen een goede werkgever te zijn. Dat zijn de voorwaarden die het hogere niveau moet scheppen. Maar vervolgens is het woord aan de agile en flexibele organisatie en dat is echt niet de HDP of de Commandanten van de Persco’s. Dat zijn de eenheden, die mogelijkheden moeten krijgen om personeel te behouden of ze naar andere functies te brengen. Dat de werving voorop geplaatst moet worden met ondersteuning van de wervingsorganisatie. Alleen bijv. een artillerist en dan liefst iemand die op de betreffende functie zit, kan het echte verhaal hierover vertellen. Dan zul je zien dat de vijver waaruit wij kunnen werven even groot gebleven is en dat Defensie een zeer aantrekkelijke werkgever kan zijn.

Maar de voorwaarden zijn; centraal de voorwaarden invullen en deze decentraal uitvoeren. Daarmee maak je agile en flexibele organisaties. Alleen dan kun je ook delen van “een” (en niet “de”) adaptieve krijgsmacht invullen.

Ik geloof niet dat wij in de top van de organisatie deze slag al gemaakt hebben, ik zie alleen maar tendensen om verder te centraliseren. De Resultaat Verantwoordelijke Eenheidsstructuur (RVE) uit de negentiger jaren, daar verlang ik nog vaak naar terug. Dat was toen al een uitwerking van de visie die men nu nog slechts propagandeert.

En neem maar van mij, als oud Project officier Werving aan, zonder de verregaande steun van de eenheden gaan wij de vulling niet op orde krijgen.

Wellicht dat de ondervulling druk gaat genereren om eindelijk te gaan decentraliseren, maar ik ben er bang voor.