Karabulut en de Afghanistan Pentagon Papers.

Militair zijn is een professie. Dat is kennis, kunde en uiteindelijk kunst. Maar wij hebben wel drie hoofdtaken namelijk verdedigen grondgebied, handhaven internationale rechtsorde en nationale operaties. En elk van deze wijzen van oorlog voeren kent zijn eigen regels, zijn eigen principes en behoeft zijn eigen cultuur. Maar ook de uitkomst van elk conflict is natuurlijk onzeker. Er is een enorme discussie In Amerika geweest over de oorlog in Irak of het aantal troepen om Sadam Hussein te verslaan niet veel te weinig was. Colin Powell de militaire Joint Chief of Staff tijdens de Golf oorlog heeft zijn opvolger heel nadrukkelijk deze vraag gesteld en gewaarschuwd dat hij te weinig troepen inzette. Dus onzekerheid is van alle oorlogen en alle conflicten. En tegengestelde meningen dus ook.

Het Amerikaanse leger is opgeleid, getraind en van materieel voorzien om een grootschalig conflict winnend af te sluiten. Maar het uitvoeren van missies is een ander type oorlogvoering. Ook in Vietnam is men hier tegenaan gelopen. De Amerikanen hebben geen enkele slag verloren, maar wel de oorlog. En niemand zal dit dispuut voeren over de Golfoorlog en de Irak oorlog. In grootschalig optreden vormt de krijgsmacht van de VS een buitencategorie.
Toen ik in 2004 in Tampa gestationeerd was werd hun plan van aanpak In Afghanistan mede aan ons voorgelegd. Het ademde het grootschalig optreden.

Toen het Tweede Kamerlid de Hr Han te Broeke jaren later terugkwam van een bezoek aan Afghanistan wist hij mij te vertellen dat McChristal, de commandant van alle troepen in Afghanistan goed bezig was met counter insurgency. Ik heb hem toen voorgehouden dat een leger niet zomaar van grootschalig, kinetisch optreden zich kan omvormen tot counter insurgency optreden. Het zijn professioneel gezien twee volkomen andere manieren van optreden. Het kost tijd.

In het voortreffelijke boek van Dr Martijn Kitzen “Oorlog onder de mensen” lezen wij hoe Nederland in de pacificatie van Atjeh de principes van deze guerrillaoorlogvoering succesvol heeft toegepast. Hij beschrijft vervolgens hoe wij stap voor stap deze manier van optreden weer hebben geleerd in Afghanistan en vervolgens succesvol in de praktijk hebben gebracht, The dutch approach. Op de provincies Helmand en Kandahar na, de moeilijkste provincie van Afghanistan.

Wanneer wij naar de evaluaties kijken kort na ons vertrek dan zien wij dat ook externe partijen in hun evaluatie van de toestand erkennen dat er in vier jaar enorme stappen zijn gemaakt. Wij hebben daadwerkelijk en verifieerbaar Afghaanse autoriteiten en burgers geholpen. Is de SP tegenwoordig ook al tegen het helpen van burgers. Wellicht dat het daarom zo slecht gaat met de partij.

Waar is het fout gelopen; het is fout gelopen in het politieke veld omdat Wouter Bos en Jan Peter Balkenende het niet met elkaar eens konden worden. Dat in dit politieke conflict alle doden, gewonden en inspanningen ondergeschikt werden gemaakt aan politieke spelletjes.

L’histoire se répète bij Mevr Karabulut. Militair optreden vereist een gedegen militaire professie maar vooral ook betrouwbare politieke leiders. Daar is het in Uruzgan misgelopen.