"Voorzitter NOV, Ruud Vermeulen"

Luchtverkeersleiders!

Luchtverkeersleiders!

Na vele jaren is eindelijk breed het besef weer doorgebroken dat de grondwet drie taken aan defensie opdraagt en daar dus ook toe in staat moet zijn.

In de afgelopen jaren zijn wij veelvuldig geconfronteerd met eisen vanuit andere delen van de overheid of bedrijfsleven, waarbij defensie vaak het gelag heeft moeten betalen. Enkele voorbeelden hiervan zijn:

De arbeidsvoorwaarden, de WUL en het AOW-gat.  Maar ook bij materieel aankopen moet er vaak nationaal gecompenseerd worden. De extra kosten worden dan niet gedragen door Economische Zaken, maar ten laste gebracht van Defensie. Bij het kunnen oefenen en opereren komen er steeds meer beperkingen. En last maar zeker niet least, een noodzakelijke radar voor de veiligheid van ons luchtruim in Herwijnen is er nog steeds niet is.

Eén van de meest in het oog springende zaken op dit moment is het overdragen van de militaire luchtverkeersleiding aan de civiele Luchtverkeersleiding Nederland (LVNL). Door een tekort aan luchtruim, zowel nationaal als Europees, maar specifiek in Nederland ook mede door het “openstellen” van vliegveld Lelystad, moet defensie zijn deel van zijn luchtruim opgeven.  Defensie raakt zijn rechten kwijt aan een civiele organisatie. Om dit kracht bij te zetten zijn defensiemedewerkers al gecolloqueerd op Schiphol en worden zoals voorzien in 2023 overgenomen door LVNL. Naar nu blijkt worden ook de luchtverkeersleiders op de militaire vliegvelden opgeslokt door LVNL. Overigens wordt het er ook niet goedkoper op. Rest de conclusie dat defensie wederom het hoofd buigt.

Bij alle grondwettelijke taken, maar zeker bij een grootschalig conflict, hebben wij militaire luchtverkeersleiders nodig.  Bovendien is het gewenst om een stevige vinger aan de pols te houden bij het verdelen van het luchtruim. Ik vertel niets nieuws voor ingewijden, dat op dit moment het starten en landen van vakantievluchtjes op Eindhoven voorrang heeft boven de afwikkeling van geplande militaire vluchten op alle militaire vliegvelden. Het verkwanselen van defensiebelangen is stuitend.

Terecht dan ook dat de vakbonden zich hiertegen teweer hebben gesteld en dat dit beleidsvoornemen van tafel is. Vakbonden krijgen altijd het verwijt dat zij alleen maar “nee zeggen en tegen zijn”. Daarom onderstaand alternatief!

In de adaptieve krijgsmacht, in de transitie naar een nieuw organisatie-, personeel- en beloningsmodel gaan wij gebruikmaken van andere contracten. Ik hoorde van een slimme reservist onlangs dat men bezig is met de optie “Duaal werkgeverschap”. Twee organisaties zijn gelijktijdig werkgever. In deze situatie zou dat kunnen betekenen dat een deel van de luchtverkeersleiders op Schiphol, weliswaar in burger, daar werken, maar ook door defensie opgeroepen kunnen worden. De radargeleiders op de vliegvelden werken in uniform. De vredesaansturing, opleiding en werving kan door de LVNL met ondersteuning van defensie uitgevoerd worden. Bij oefening en inzet vallen zij onder de militaire leiding. De arbeidsvoorwaarden komen tot stand in goed overleg en gelden zowel voor het civiele- als het militaire personeel.  Deze gedachte van de gedeelde verantwoordelijkheid vertaalt zich ook in de representatie in de leiding van LVNL, ook in de uitvoering.

Het wordt tijd dat defensie zijn eisen durft te stellen.