Auteur: lkol b.d. P. Dekkers
Ergens ten zuiden van Lage Zwaluwe ploegde de Train Benelux à Vitesse Superbe (TBVS) zich in de late namiddag van 24 december 2023 behoedzaam een weg in noordelijke richting. De sneeuwstorm, die de lage landen al dagenlang in zijn ijzige greep hield, had inmiddels zodanig huisgehouden dat nagenoeg alle vlieg- en autoverkeer tot stilstand was gekomen. Met man en macht waren de spoorwegen erin geslaagd om nog enig railverkeer op gang te houden waardoor treinen uitpuilden met reizigers op zoek naar een plekje bij het warm behaaglijk knappende haardvuur thuis. De redactie prijst zich gelukkig om in deze moeilijke omstandigheden toch nog in de gelegenheid te zijn gesteld voor een kort vraaggesprek met de minister van Defensie, mw. mr. Els de Wiede – Weerga, tijdens haar terugreis van de NAVO-top in Brussel naar Den Haag.

Hoe kijkt u terug op het afgelopen jaar?
Ons kabinet heeft sinds zijn aantreden in 2022 al veel bereikt. De verregaande samenwerking in Beneluxverband, ingezet door premier Jonckers na een frisse start, is verder geïntensiveerd, en dat, zoals aangekondigd in mijn Defensienota 2023, resulteerde in de compleet nieuwe structuur van de samenwerkende krijgsmachten.

Kunt u een nadere toelichting geven op de nieuwe structuur?
De Benelux naties gaan zich committeren tot een verregaande integratie waarbij de krijgsmachtonderdelen per land worden herverdeeld: België krijgt de Landmacht Component (LaCo), Luxemburg de Marine Component (MaCo) en Nederland de Luchtmacht Component (LuCo).  Het opperbevel komt bij toerbeurt van de landen te liggen bij de Commandant de Guerre Superieure (CGS).

Betekent dat binnenkort Nederland verantwoordelijk wordt voor de luchtmacht, België voor de landstrijdkrachten en Luxemburg voor de marine van de Benelux?
Inderdaad.

Kunt u dat nader toelichten?
Het betreffende besluit komt erop neer dat de Luxemburgse natie de facto verhuist naar de kop van Noord-Holland en Nederland er een provincie, geografisch gelegen tussen Duitsland en België, bij krijgt. Nederland en Luxemburg waren historisch altijd al nauw verbonden en voor de betrokken inwoners en het defensiepersoneel zal e.e.a., behalve hier en daar een vlaggetje, nauwelijks consequenties hebben.

Staan ons nog meer grootse ontwikkelingen te wachten in de defensienota?
Zoals u weet luidt de titel van de defensienota ‘Come Hell or High Water’, daarmee wil ik aangeven dat dit gaat gebeuren, koste wat het kost.

Kunt u dat nader toelichten?
Wij hebben in 2014 op de NAVO-top in Wales aangekondigd dat wij zullen toegroeien naar 2% bbp voor de defensiebegroting. Dat gaan wij halen, come hell or high water. En als defensie niet naar 2% kan, dan moet het bbp maar naar 2%. Wij gaan dus stapsgewijs het bbp omlaag brengen totdat we het doel hebben bereikt.

Leidt dat niet tot een armoedeval voor de inwoners van ons land?
Integendeel, de werkweek wordt voor alle werknemers verkort tot twintig uur per week. Dat levert louter voordelen op. Denkt u zich eens in: ouders krijgen weer tijd om hun kinderen op te voeden, volksziekten als stress en burn-out zullen verdwijnen, robotisering zal de vrijkomende arbeid geleidelijk overnemen, de filedruk op de wegen gaat tot het verleden behoren, de luchtkwaliteit zal omhooggaan en de CO2 uitstoot wordt gehalveerd waardoor we moeiteloos alle klimaatdoelstellingen gaan halen.

Maar nog eens, wat zijn de consequenties voor de loonontwikkeling en de koopkrachtplaatjes?
Dat wordt opgelost door iedereen een basisinkomen te garanderen. En om alvast op uw volgende vraag te anticiperen, wie zal dat gaan betalen? We hebben ons uiteraard uitgebreid laten adviseren bij het formuleren van deze plannen. In de eerste plaats de eigen denktank van het kabinet, het Out of the Box Alternatieven Team (OBAT), en daarnaast de gesprekken met onze collega’s in de andere EU-landen. Met name de adviezen van de premiers Rampini en Panicoussos waren uiterst waardevol.

Kunt u iets dieper ingaan op de gevolgen voor de loonzakjes van de defensiemedewerkers?
Ik ben blij dat ik kan melden dat met Come Hell or High Water ook allerlei slepende kwesties rond de lonen van militair personeel in een klap worden opgelost. In de nieuwe structuur worden het hele stelsel van rangen en standen op de schop genomen en teruggebracht tot slechts drie rangen. Iedereen met een voltooide militaire opleiding wordt aangesteld als kapitein, hogere leidinggevenden als kolonel en de C-FAB en de CGS krijgen de rang van generaal.

Kunt u nog iets vertellen over de consequenties op materieelgebied?
Ik ben blij dat u dat vraagt. In de eerste plaats gaan wij investeren in het up-to-date brengen van ons materieel, onder gelijktijdige efficiencyverbetering van het aankoopbeleid. Dat houdt in dat wij verder gaan kijken dan onze neus lang is bij het verwerven van wapensystemen. Zo wordt bijvoorbeeld heden ten dage ten oosten van de Oeral defensiematerieel van prima kwaliteit vervaardigd voor een fractie van de prijs van gelijkwaardige producten uit de VS. De leveringscondities zijn uitermate snel en gunstig en zelfs het bedienend personeel kan via voordelige wet lease condities worden meegeleverd.

Dit alles klinkt bijna te mooi om waar te zijn; zijn er ook nog obstakels te overwinnen?
Uiteraard is dit alles nog geen gelopen race. Vanuit de NAVO-top waren nog wel enkele kritische geluiden te horen, maar ik verwacht uit die hoek geen onoverkomelijke problemen. Zeker niet na een bemoedigende tweet van the-real-potus die ik zojuist binnen kreeg: ‘Well done young lady, great show. Have a safe trip back to The Copenhague, and don’t forget to say hello to your queen from me’. Vanuit de militaire bonden verwacht ik weinig tegenstand en met name uw vereniging zal op een flinke aanwas van nieuwe leden kunnen rekenen, gelet op het nieuwe rangenstelsel.

En het parlement?
De Tweede Kamer zal zich nog moeten uitspreken en ik verwacht daar nog wel een zware dobber aan te hebben. Met name de materieelparagraaf heeft nogal wat stof doen opwaaien, maar dat beantwoord ik door te wijzen op de achterkant van ieders I Phone of Samsung, made in … juist, ik bedoel maar. En waarom denkt u dat wij die peperdure F-35’s nodig hebben? Omdat onze piloten anders niet eens binnenkomen in gebieden die worden verdedigd met luchtdoelraketten uit Rusland. Ik bedoel maar.

Ik begrijp dat u nog veel meer wilt vragen, maar ik moet hier overstappen op mijn verdere vervoer naar Den Haag, want deze trein gaat niet verder, wordt mij ingefluisterd. Ik wens u veel succes met uw magazine en wens u fijne feestdagen.

Dank u wel voor dit gesprek.

Op dat moment hield de trein stil langs het perron van Lage Zwaluwe. In een hoekje bracht kleumend van de kou een koor welluidende christmas carols ten gehore en door de sneeuw waren vaag de contouren van een slee zichtbaar met acht rendieren. De minister nam plaats naast een in het rood geklede gestalte met een witte baard. Ho, ho, ho klonk het, en langzaam verdween, terwijl het orkest een frisse Jingle Bells ten gehore bracht, de slee in de grijze mist van sneeuwvlokken. In de verte was nog het melancholieke luiden van een kerkklok hoorbaar.