Ontwikkeling van de CLSK PED-capaciteit

Dit artikel beschrijft de visie van het CLSK op de ontwikkeling van een PED-capaciteit en het belang van de versterking van de analysecapaciteit. Vervolgens wordt uiteengezet hoe het CLSK invulling geeft aan het versterken van de analysecapaciteit en hoe op deze wijze wordt voorbereid op de introductie van toekomstige sensoren.

Figuur 1 Het Joint ISR Process
General Atomics MQ-9. De MQ-9 biedt de Nederlandse Krijgsmacht unieke ISR capaciteiten, die een significante en onderscheidende bijdrage kunnen leveren aan de versterking van informatiegestuurd optreden, zowel in nationaal als internationaal verband.

Dit artikel beschrijft de visie van het CLSK op de ontwikkeling van een PED-capaciteit en het belang van de versterking van de analysecapaciteit. Vervolgens wordt uiteengezet hoe het CLSK invulling geeft aan het versterken van de analysecapaciteit en hoe op deze wijze wordt voorbereid op de introductie van toekomstige sensoren.

Door middel van Processing van verzamelde ruwe data kan verzamelde dataworden geanalyseerd in de Exploitation fase. De uitkomst van Processing en Exploitation is een ISR-product, dat kan worden verspreid of beschikbaar kan worden gesteld op een gedeeldelocatie ten behoeve van een all-source inlichtingenproces of bijvoorbeeld ten behoeve van een targetingproces. Relevante tijdkritische informatie (in het bijzonder targeting, personnel recovery of threat warning informatie) dient onmiddellijkverspreid te worden.

De CLSK-visie op PED en het belang van PED

Het CLSK kiest voor PED van verzamelde data binnen een zogeheten Mission Control Element (MCE). Door gebruik te maken van een satelliet datalink kan PED van Full Motion Video (FMV), en in de toekomst het besturen van een MALE UAV, van buiten het operatiegebied gedaan worden. De noodzaak om personeel uit te zenden naar het inzetgebied verdwijnt hierdoor. Dit principe heet remote-split operations (RSO). Wanneer in de toekomst sensoren worden toegevoegd aan het MCE zal de single-source beeldanalist betrokken zijn bij de planning, uitvoering en evaluatie van de missies. De wisselwerking en rechtstreekse interactie tussen vlieger en sensor operator enerzijds en de eerstelijns analysecapaciteit anderzijds zullen synergetische voordelen opleveren die essentieel zijn voor het succesvol opereren met de MQ-9. Het JISTARC en de MIVD zijn ingericht om tweede- en derdelijns analyse en multisource fusion te verzorgen, maar bieden ook additionele reachback.

Figuur 2: Remote Split Operations

Impressie van een netwerk bestaande uit verzamelcapaciteiten, analysecapaciteiten en ondersteunde eenheden.

De door het CLSK geambieerde analysecapaciteit is niet alleen benodigd om goed voorbereid te zijn op de toekomstige introductie van de MQ-9, maar ook voor de introductie van de F-35 en deelname aan de NATO Alliance Ground Surveillance Force (NAGSF). De capaciteit draagt bij aan een optimaal omgevingsbeeld en stelt commandanten daarmee in staat de juiste beslissingen te nemen. Een sterkere inlichtingenpositie is essentieel, gelet op de toegenomen diversiteit van dreigingen en de complexiteit van crises en crisisbeheersing. Met de analysecapaciteit draagt het CLSK bij aan het door de minister gewenste hoogwaardige systeem van inlichtingenverzameling, inlichtingenverwerking en commandovoering. Door het toenemende belang van ISR zal ook Imagery Intelligence (IMINT) een prominentere rol gaan spelen bij door Defensie uitgevoerde operaties. Met de introductie van de MQ-9 en de F-35 zal het Inlichtingen & Veiligheid (I&V) domein sterk worden beïnvloed. Het CLSK bevindt zich momenteel in een transitie naar een vijfde generatie luchtmacht, waarbij het operationele optreden in grotere mate informatiegestuurd wordt. Het is essentieel dat het informatiedomein op een juiste manier ontsloten wordt en dat verbinding wordt gezocht met andere krijgsmachtdelen en de MIVD. Er ligt een uitdaging in het tijdig omzetten van de grote hoeveelheden verzamelde data naar relevante producten in een cross-domeinomgeving vanuit het commitment-to-share perspectief. Een accentverschuiving van de verwerving van informatie (de sensoren), naar de verwerking van informatie (de analyse), moet de situational awareness en de effectiviteit van inzet ten goede komen⁹. Een tweede uitdaging ligt in een ander gevolg van de toenemende beschikbaarheid van grote hoeveelheid data en gebruik van nieuwe sensortechnieken. De benodigde hoeveelheid analisten zal aanzienlijk stijgen en er zullen andere eisen worden gesteld aan de benodigde kwalificaties van de analisten. Het is van belang dat hier tijdig op wordt geanticipeerd. In de aanloopfase naar de introductie van nieuwe sensoren en systemen zal een significante opleiding- en trainingbehoefte bestaan om alle huidige en nieuwe analisten te voorzien van de juiste houding, kennis en vaardigheden. Zo dient personeel dat verantwoordelijk is voor PED van beeldmateriaal opgeleid te worden in het verwerken en analyseren van FMV, terwijl tot op heden de nadruk in de basisopleiding tot beeldanalist op still imagery ligt. Daarnaast zal ook een grote behoefte bestaan aan analisten die data, die verkregen wordt uit Synthetic Aperture Radar (SAR) en Ground Moving Target Indicator (GMTI) sensoren, kunnen verwerken en analyseren.

Om te kunnen voldoen aan de grotere benodigde hoeveelheid analisten heeft het CLSK de afgelopen jaren de aanstellingsopdracht voor analisten aanzienlijk verhoogd. Daarnaast verricht het Defensie Inlichtingen en Veiligheid Instituut (DIVI) in overleg met het CLSK inspanningen om te komen tot een reeks IMINT-cursussen, waaronder de Joint Basic Imagery Analysis Course en een Advanced Imagery Analysis Course. Waar tot voor kort opleidingsmogelijkheden op het gebied van IMINT vooral civiel of bij internationale partners gezocht moesten worden, wordt er momenteel dus naar gestreefd in de nabije toekomst interne scholing binnen Defensie aan te kunnen bieden. Daarnaast heeft het CLSK sinds een aantal jaren de mogelijkheid personeel middels on-the-job training bij te scholen op FMV door aan te sluiten bij een multinationaal initiatief op de vliegbasis Ramstein in Duitsland.

European Partner Integration Enterprise

In 2013 is naar aanleiding van lessons identified na Operation Unified Protector (OUP) een multinationale PED-eenheid operationeel geworden op vliegbasis Ramstein in Duitsland onder de naam EUCOM Partner Integration Enterprise (EPIE¹⁰). CLSK heeft vanaf het prille begin een beeldanalist bij EPIE ondergebracht om kennis en ervaring op te doen met PED van FMV-data verkregen uit coalitiesensoren. Hoewel EPIE in eerste instantie was bedoeld als trainingsomgeving, is het de afgelopen jaren uitgegroeid tot een omgeving waar door middel van PED een bijdrage geleverd wordt aan coalitie- (ISR-) operaties. Sinds 2014 wordt met een relatief klein aantal mensen een grote bijdrage geleverd aan Operation Inherent Resolve (OIR) door verwerking en analyse van beelden verkregen van verschillende sensoren, waaronder de MQ-9. Uiteindelijk worden de analyseproducten geleverd aan het Coalition Intelligence Fusion Cell (CIFC) in Qatar.

In 2016 kreeg het CLSK de mogelijkheid een separate nationale enclave in te richten binnen EPIE. Op dat moment kon Nederland een dergelijke ISR-capaciteit nog niet zelfstandig verkrijgen. Door deelname aan het reeds bestaande en beproefde EPIE ontstond een kans unieke kennis en ervaring op te doen met PED-ondersteuning aan ISR-operaties. Het CLSK kon daarbij samen gaan werken met coalitiepartners en tegelijkertijd de geambieerde (beeld-) analyse capaciteit aanzienlijk versterken, met relatief weinig inspanning en bovendien tegen relatief lage kosten. Bovendien kon inlichtingenpersoneel van het CLSK op deze wijze getraind worden op PED van FMV en kon deze trainingslast gedeeld worden met coalitiepartners. Naast bovengenoemde mogelijkheden biedt EPIE tevens de mogelijkheid tot het (verder) ontwikkelen van nationale concepten, doctrines en Tactics Techniques & Procedures (TTP’s) in lijn met de EPIE PED TTP’s, passend binnen het JISR-initiatief11 van NAVO en in overeenstemming met NAVO-standaarden. Bovendien is een mogelijke toekomstige integratie van SAR- en GMTI-data een zeer interessante uitbreidingsmogelijkheid. Het gebruik en belang hiervan zal alleen maar groter worden, terwijl er binnen Defensie momenteel on voldoende kennis is over het gebruik van deze technieken. Kennis op dit gebied zal leiden tot betere PED van SAR- en GMTIdata verkregen uit bijvoorbeeld de NH-90, de MQ-9 en de F-35.

PED vanuit Nederland

Het CLSK heeft gekozen voor een gefaseerde opbouw van de geambieerde analysecapaciteit, waarbij inlichtingenpersoneel wordt opgewerkt binnen de PED-eenheid te Ramstein, alvorens te worden ingezet binnen het toekomstige MCE op de vliegbasis Leeuwarden. De doelstelling is in het tweede kwartaal van 2017 een initiële PED-capaciteit operationeel te hebben op de vliegbasis, waarbij sensordata geleverd wordt door coalitiepartners. Een gedeelte van de reeds ontwikkelde CLSK-analysecapaciteit wordt sinds 1 december 2016 ingezet ter ondersteuning van OIR, middels deelname in EPIE. CLSK-beeldanalisten dragen door middel van analyse van UAVbeelden bij aan een robuust targetingproces en begrip van de situatie op de grond. Met het aanbieden van deze capaciteit speelt Nederland in op de behoefte van de anti-ISIS-coalitie12. Nederlandse analisten maken (ISR-)producten van de FMV-data conform internationaal afgesproken standaarden en TTP’s en stellen deze beschikbaar op het coalitienetwerk BICES13. Dit concept, waarbij de PED-capaciteit zich op een andere locatie bevindt dan de sensor, wordt federated PED genoemd.

Federated PED

Inzichten over genetwerkt optreden, nieuwe technologieën en een voortdurend veranderende omgeving hebben geleid tot een grotere behoefte aan samenwerking op het gebied van PED. Het concept van federated PED bouwt voort op bestaande en opkomende capaciteiten, waarbij de PED-taak snel kan worden toegewezen aan de meest geschikte entiteit, en is in beginsel domein-, krijgsmachtdeel- en platformneutraal. Federated PED vereist medewerking van alle betrokken entiteiten en meer aandacht voor gedeelde standaarden en beleid. Verzamelde data wordt waar dan ook ter wereld verwerkt en geanalyseerd, ongeacht de locatie van de sensor, en vervolgens op het juiste moment verspreid naar een behoeftesteller en opgeslagen in een gedeelde database. Middelen, personeel, processen en informatie worden geïntegreerd en gesynchroniseerd om uiteindelijk tijdige en relevante ondersteuning te kunnen bieden aan het besluitvormingsproces van een commandant. Het federated PED-concept biedt de mogelijkheid voor iedere PED-entiteit de eigen kerncompetenties (verder) te ontwikkelen zonder kerncompetenties van een andere entiteit te dupliceren. Binnen dit concept komt de optimale balans tussen beschikbare capaciteiten niet tot stand vanuit een ouderwetse hiërarchische indeling, maar vanuit een netwerkcentrisch gedachtengoed. Vraag en aanbod worden optimaal afgestemd zonder behoefte aan veel overhead vanuit verschillende organisatiedelen. Het verbinden van de werkvloer middels ICT-netwerken en het inrichten van Intelligence Requirements Management & Collection Management (IRM&CM) maakt dat mogelijk. De IRM-component vertaalt alle informatiebehoeften naar één gevalideerde en geprioriteerde inlichtingenbehoefte en maakt de intelligence gaps inzichtelijk. De CM-component bepaalt vervolgens welke beschikbare verzamelcapaciteit in welke informatiebehoefte kan voorzien. Binnen het ISR-proces bestaat naast een CM-functionaliteit ook een PEDmanagement functionaliteit die in effectieve en efficiënte inzet van de verschillende PED-eenheden voorziet. De technologieën van de Information Age hebben het mogelijk gemaakt concepten als Network Centric Warfare en federated PED te ontwikkelen, waarmee voordeel wordt behaald door het netwerken van geografisch verspreide eenheden. Door vanuit Nederland met de CLSK PED-capaciteit operaties waar dan ook ter wereld te ondersteunen, wordt aansluiting gezocht met beproefde internationale concepten. Door gebruik van een satellietverbinding wordt de near real-time analyse op afstand gedaan, waardoor geen analysepersoneel hoeft te worden uitgezonden naar het inzetgebied. De CLSK PED-capaciteit is daarmee onderdeel van een globally integrated enterprise, waarbij verschillende entiteiten verspreid over de wereld ieder hun eigen functie vervullen binnen een missie.

Conclusie

Het CLSK heeft de afgelopen jaren een analysecapaciteit opgebouwd, waarvan een gedeelte sinds 1 december 2016 een bijdrage levert aan het ISR-proces van OIR door het verwerken en analyseren van FMV en het vervolgens verspreiden van ISR-producten. Hiermee speelt Nederland in op de behoefte van de anti-ISIS-coalitie. Daarnaast stellen de gerealiseerde PEDcapaciteit en de voorbereidingen die getroffen worden als invulling van het MCE op de vliegbasis Leeuwarden het CLSK in staat met relatief weinig inspanning de te verwerven MALE UAV capaciteit te verbin- den met de al aanwezige PED-capaciteit. Hoewel ondergebracht bij het CLSK, zal de MALE UAV capaciteit ter ondersteuning zijn van alle krijgsmachtdelen en zijn de producten per definitie joint. De inmiddels opgebouwde analysecapaciteit en het uiteindelijk te verwerven MALE UAV systeem geven de Nederlandse krijgsmacht unieke ISR-capabilities, waarmee een significante en onderscheidende bijdrage geleverd kan worden aan de versterking van informatiegestuurd optreden, zowel in nationaal als in internationaal verband.