Operatie Zeepkist 2017

Het begon enkele jaren geleden, met NOV Next, de vereniging moet verjongen, om jonge officieren te bereiken, moet je hen opzoeken, en aanspreken, zij vragen: What’s in it for me?. We hebben een idee over hoe dat zou moeten en in 2016 hebben het HB en de afdelingen een begin gemaakt met het bezoeken van eenheden, commandanten, medezeggenschap en (potentiële) leden. Begin 2017 wordt de planning van bezoeken even opgeschort, er staat een akkoord op de arbeidsvoorwaarden aan te komen en de voorzitter wil een tour maken langs militaire locaties om de mensen te informeren en natuurlijk ook om de nieuwe aanpak (De NOV komt naar je toe!!) te laten zien. Iedereen mobiliseren, in korte tijd zoveel mogelijk ontmoetingen, plannen, voorbereiden, trainen en vooral veel bellen, en dan… wordt er toch weer gepraat tussen bonden en ministerie. Alle plannen in de la.

In april gaat het overleg toch weer mis. De minister legt een eindbod voor, er wordt niet meer gesproken. ‘Take it or leave it’ is de boodschap. De bonden wijzen het gezamenlijk af, en enkelen, waaronder de NOV, besluiten tot een ledenraadpleging. Vóór de ledenraadpleging wil de voorzitter NOV dat de mensen voldoende zijn geïnformeerd, naar de kazernes en vliegbases toe dus, om voorlichting te geven. Inmiddels is Defensie/HD-Personeel (HDP) zelf bezig met een rondgang langs de eenheden om uit te leggen dat 2% meer loon toch een mooi bod is. Het personeel van Defensie heeft eerder al aangegeven niet meer zoveel vertrouwen te hebben in de defensieleiding en is sceptisch. De bonden besluiten enkele grote plaatsen gezamenlijk te bezoeken. De NOV wil naast de arbeidsvoorwaarden ook de ‘Bijzondere positie’ van de officier als leidinggevende en mede-verantwoordelijke voor het beleid toelichten. Het HB pakt de uitdaging kordaat aan en besluit tot centrale coördinatie en decentrale uitvoering! Pier heeft een overzichtelijke afdeling (wat locaties betreft) en doet ervaring op bij de ge- meenschappelijke voorlichting op 2 mei in Leeuwarden, gevolgd door een speciaal voor de officieren georganiseerde NOVvoorlichting.

Op 8 mei is de eerste ‘NOV ONLY’ voorlichting van ons in Havelte. Pier heeft posters opgehangen, er is een flashbericht naar de leden verstuurd en maandagmorgen wordt het via een lokaal bericht bekend gemaakt. Op het laatste moment nog even de tijd aanpassen omdat Niels eerst in Den Helder moet zijn, en dan om 14.00 uur begint de voorlichting. Ruud met een korte introductie, dan Niels met zijn verhaal, gericht op officieren, maar zeker ook informatief voor alle andere categorieën. De zaal is niet goed gevuld, ongeveer dertig personen. Maar de verhalen en de persoonlijke inbreng van Niels en Ruud geeft de mensen een goed beeld van wat dit arbeidsvoorwaardenakkoord voor hen gaat betekenen. Salaris 2% bruto erbij, niet voldoende om netto vooruit te gaan, negatieve gevolgen voor de datum en regeling diensteinde, een gedwongen ander pensioensysteem, slechtere doorstoom en bevordering. Als we nu en hier een ledenraadpleging doen, is het antwoord voorspelbaar, we geven uitleg over hoe gestemd kan worden, en Niels vertelt dat de minister ook zonder akkoord deze voorwaarden kan opleggen, maar dat dan natuurlijk een reactie van de bonden verwacht kan worden. Iemand in de zaal beaamt dat als op Schiphol alle paspoorten op de juiste manier worden gecontroleerd, de gevolgen voor Nederland nog ernstiger kunnen zijn dan de vertraging die nu al wordt voorspeld. We evalueren, hoe krijgen we een groter gehoor, er melden zich toehoorders die lid willen worden, onderweg naar huis, spreek ik met Pieter af om ’s morgens aan de poort te staan in Woensdrecht, om iedereen op de voorlichting te wijzen. Op 9 mei is Woensdrecht aan de beurt. We mogen zonder probleem aan de poort staan om mensen naar onze bijeenkomst te lokken. Het is koud en zonnig, mooi weer, de meeste toetreders tot de basis hebben goede zin. Na 08.30 uur wordt het rustig aan de poort. Ik probeer de basis op te komen en de zaal voor te bereiden.

Helaas, geen lijstje, geen toegang (al had ik een bevestiging van de servicebalie dat we welkom zouden zijn). De wacht is heel behulpzaam, maar er staan dan zeker nog twintig andere mensen aan de poort die allemaal naar binnen willen. Met de hulp van Co’s connecties op Woensdrecht lukt het dan toch om binnen te komen (elke defensielocatie heeft z’n eigen regels en methodes, merk ik). Om vijf minuten voor tien beginnen de eerste mensen binnen te komen, vijf minuten later zit de zaal stampvol, mensen moeten staan, meer dan 100 in getal. Harm geeft de inleiding en vertelt over de ‘Bijzondere positie’ van de officier. Hij vraagt of de mensen de ‘dagorder’ van hun OPCO-commandant hebben gezien. Het verhaal van Niels wordt opgezogen. Veel vragen, de toehoorder herkennen de voorbeelden die Niels geeft: ‘Ik ben van bouwjaar 79 en mijn AOW-leeftijd ligt op 70 jaar en 6 maanden, AOW min vijf betekent…’. Iedereen is dan echt wakker, rekent wat dit voor hemzelf betekent. Aan het einde geeft het publiek hem een staande ovatie.

Een paar dagen later, 10 mei, Gilze Rijen. We hadden dit bezoek al lang geleden gepland, met de commandant, het MT, de MC en de werkgroep D&K aan de expertise squadrons. Als we er dan toch zijn, organiseren we meteen een voorlichting. Plan: 12.00 tot 13.30 uur. De sessie met de commandant loopt uit, bijstellen, aanpassen, mensen even laten wachten, de zon schijnt gelukkig. Hier ook beperkte opkomst, wel allemaal officieren, goede discussies en vragen, en voor je het weet is het half twee. Ruud sluit af met zijn peptalk over de verantwoordelijkheid van de officier ten opzichte van de organisatie en zijn mensen. Hij laat zien dat dit arbeidsvoorwaardenpakket slecht is voor de mensen en ook voor de (toekomst van) Defensie. Ik rijd om 16.00 uur van de basis af naar huis. Mijn gedachten onderweg gaan richting maandag, CLSK en KMA in Breda. De vraag ligt voor of we wel de goede locatie voor de KMA hebben gekozen. We kijken hoe we zoveel mogelijk bereik kunnen krijgen en het zo gemakkelijk mogelijk is voor de (potentiële) leden om de voorlichting bij te wonen.

Centraal coördineren en decentraal uitvoeren, HB, alle afdelingsbesturen, vele NOV-ers zijn in beweging voor Operatie Zeepkist. Dit is teamwork, en we mogen als vereniging trots zijn op wat we bereiken. Wij moeten het niet hebben van de grote aantallen, wij moeten het hebben van onze kwaliteit. De nieuwe afdelingen, en vooral hun bestuurders, zijn vanaf het ontstaan in januari 2017 meteen in het diepe gegooid, de vuurdoop, meer dan twintig verschillende defensielocaties organiseren in drie weken tijd.

Wat mij ook opvalt is de positieve houding van de mensen van Defensie: ongeacht de kleur van het uniform, willen zij er steeds het beste van maken, proberen van elk voorstel in het akkoord toch de positieve werking te zien. Maar aan het einde van de voorlichting zijn ze blij met de open en eerlijke uitleg van ons. Ze zien dat ze worden gelokt met 2% en dat ze worden gevangen in onderliggende voorstellen die daarna niet meer teruggedraaid worden. Hun loyaliteit en kameraadschap is voor mij een belangrijke drijfveer om dit werk te doen. Ik heb vertrouwen in het personeel van de krijgsmacht. En ik kan het de minister van Defensie niet kwalijk nemen dat zij met dit voorstel komt. Kameraadschap, loyaliteit zijn voor haar politieke begrippen, waar Financiën een heel eigen invulling aan geeft. Dat de OPCO-commandanten in een dagorder, eerder deze week, hun steun aan het voorstel geven, en het personeel aanspoort het aan te nemen, verbaast mij daarom des te meer. De militairen wordt een oor aangenaaid. En als de commandanten dit niet (willen) zien, hebben ze te weinig voeling met hun werkvloer of teveel oor naar de politieke correctheid.