Met de vuist op tafel

Redactie Carré

Was dat even schrikken: het Algemeen Dagblad wist onlangs te melden dat de minister van Defensie met haar vuist op tafel sloeg. Worden ministeriële knuistjes eigenlijk wel geacht om ermee te slaan, al was het maar op een tafel? En vanwaar deze boosheid? Was het om haar eigen ambtenaren eens tot spoed aan te manen om voor het defensiepersoneel met een fatsoenlijke cao over de brug te komen, dichtte zij hiermee hoogstpersoonlijk het AOW-gat, of was het bedoeld voor collega mw. Schippers om eens wat voortgang te boeken bij de kabinetsformatie, zodat er nagedacht kan worden wat we met al die miljarden gaan doen die een volgend kabinet ongetwijfeld extra voor Defensie gaat uittrekken? Of was het, op z’n Trumpiaans, fake news?

Maar neen, niets van dat alles. De minister had haar gram geuit over het niet inzetten van de European Battle Groups, iets wat in naar ogen wel had moeten gebeuren; ‘Zuid-Soedan of Mali waren prima opties geweest…we hebben die eenheden niet in leven geroepen om alleen maar te oefenen’. Nu is het natuurlijk makkelijk om te roepen en met de vuist op tafel te slaan, zeker als je demissionair bent en helemaal als het om eenheden gaat die niet van jou zijn. Het moet een daadkrachtig beeld uitstralen en daarom denken wij: ‘Nou, had u maar wat eerder met de vuist op tafel geslagen, in ons eigen land, binnen ons eigen kabinet en over zaken waar u wel het verschil had kunnen maken’. En juist waar de minister, en haar partij, het verschil had kunnen maken is dat treurigerwijs blijven liggen. Het verkwanselen van de Orions die nog decennialang goede diensten hadden kunnen bewijzen, de afgestoten Leopards die zo gemist worden dat een handjevol weer wordt geleased, het uitstellen van een beslissing omtrent de verwerving van de MQ-9 Reaper, het getalm over de F-16 vervanging, het is te veel om op te noemen. En, om de misère rond de toestand van de Nederlandse krijgsmacht samen te vatten, de bekentenis dat deze niet meer in staat is de basisgereedheid op peil te houden.

Maar bovenop al deze treurnis op het gebied van materieel en gereedheid zal de kabinetsperiode in Rutte II van deze minister vooral in de herinnering van het personeel blijven bestaan als een tijd waarin er geen sikkepit aan de verbetering van de omstandigheden van het personeel werd gedaan. Er is tot Sint Juttemis over onderhandeld met de bonden maar tot overeenstemming kwam het niet, en dat lag niet bepaald aan een gebrek aan welwillendheid van de bonden. En zo ging dus niet alleen de basisgereedheid naar de Filistijnen, maar vooral ook het goed-werkgeverschap van Defensie, een werkgever die ooit te boek stond als een organisatie waar goed opgeleide jongeren voor in de rij stonden om te solliciteren.

Maar, hoop doet leven, en er zijn wel degelijk lichtpuntjes voor een volgende kabinetsperiode. We gaan nu serieus proberen om ooit in de buurt van de NAVO 2% norm te komen, als is dat natuurlijk afwachten of dat echt gaat lukken. En het is nog volstrekt onduidelijk wat we daar allemaal mee gaan bereiken, behalve misschien een schouderklopje van de heer Trump. En verder wist de Defensiekrant al te melden dat, wellicht vooruitlopend op de inzet van de European Battle Groups, Nederland alvast voorop gaat lopen om de, niet alleen door oorlog maar ook door droogte geplaagde, Malinezen een stapje vooruit te helpen. Wij werken mee aan een tweetal experimenten om op innovatieve wijze water te ‘oogsten’ in de snikhete woestijn aldaar. Een waterzuiveringsinstallatie om het water uit de Niger te ontdoen van alle verontreiniging, en, nog vooruitstrevender, een uitvinding om water door middel van condensatie uit de lucht te halen. Een beetje flauw wellicht om nu al vanaf de zijlijn over een fata morgana te spreken, want de beide uitvinders, kunstenaar Ap Verheggen en ‘techneut’ (what’s in a name) Peter van Geloven, hebben het volste vertrouwen in hun watermaker. Uiteindelijk zou met deze druppelaars iets van tuinbouw mogelijk moeten worden in een van de droogste gebieden op aarde. Zou het misschien toch niet iets handiger zijn om een gewone waterput te slaan, het water vanuit grote diepte omhoog te pompen, en dit de naar water snakkende bevolking aan te bieden?

De minister heeft aangegeven graag als Hennis II door te willen gaan in een kabinet- Rutte III, want zij vindt dit een prachtbaan. Wij vinden dat een prachtidee, maar alleen op voorwaarde dat er dan wel met de vuist op tafel wordt geslagen op die momenten en plaatsen dat het er echt toe doet.