De verkiezingen en onze pensioenen
Standpunten politieke partijen t.a.v. pensioenen bij de verkiezingen van 20 maart.
Standpunten Partijen bij de diverse vragen
Vraag 1
Welk pensioencontract voor de Nederlandse pensioenfondsen stelt uw partij voor: een collectieve solidaire pensioenregeling of een pensioenregeling o.b.v. persoonlijke pensioenvermogens?
Indien uw partij voorstander is van een persoonlijk pensioenvermogen: waar staat u op de lijn tussen een puur individuele pensioenpot met een individueel eigendomsrecht, versus een toewijsbaar persoonlijk vermogen dat zoveel mogelijk collectief en solidair wordt beheerd en risico’s tussen generaties worden gedeeld?
GroenLinks
Zorgen voor betrouwbare pensioenen doen we samen: de pensioenen worden collectief belegd en belangrijke risico’s delen we met iedereen.
Socialistische Partij
Collectieve solidaire pensioenregeling
VVD
Nederland heeft één van de beste pensioenstelsels ter wereld opgebouwd. We moeten nu aan de slag om het goede van dit stelsel te behouden en andere delen te moderniseren.
Het huidige (collectieve) systeem is steeds minder goed te begrijpen. Mensen die met pensioen gaan worden ineens onaangenaam verrast en jongeren hebben er steeds minder vertrouwen in dat er voor hen genoeg overblijft. De VVD wil dat pensioen persoonlijker wordt. Wel vinden wij dat pensioen collectief kan worden beheerd. Zo behoud je de voordelen om een aantal risico’s te blijven delen. Bijvoorbeeld als je langer leeft dan verwacht. Ook hoef je niet zelf ingewikkelde beleggingskeuzes te maken als je dat niet wilt.
PvdA
De PvdA wil dat je zeker kunt zijn van onbezorgde oude dag. Voor jezelf, je ouders en voor je kinderen. Op een fijne manier oud worden, dat is een zekerheid waar iedere Nederlander op moet kunnen bouwen. Dat kan alleen als je de lusten en lasten eerlijk, collectief, deelt. Een solidaire collectieve pensioenregeling is daarbij van groot belang. We willen immers ook dat jongeren een goed pensioen krijgen.
Voor steeds meer mensen is dit nu niet haalbaar. Dat we langer doorwerken nu mensen steeds ouder worden is logisch. Maar niet iedereen houdt dat langer werken vol. De AOW-leeftijd stijgt nu te snel. Stratenmakers, verpleegkundigen, politieagenten, militairen en veel anderen halen de snel stijgende pensioenleeftijd niet.
Vraag 2
Hoe zou, volgens uw partij, de rekenrente voor een pensioenfonds vorm moeten worden gegeven: risicovrij of rekening houdend met portefeuillerendement? Anders gesteld, kunnen de lange termijn pensioenverplichtingen het beste worden gewaardeerd op basis van de huidige risicovrije UFR –methodiek, of is uw partij voorstander van een meer stabiele waardering conform de Europese systematiek?
GroenLinks
We vinden het belangrijk dat we onszelf niet arm rekenen, maar ook niet rijk rekenen. De huidige stapeling van regels zou versoepeld moeten worden zodat onnodige kortingen voorkomen kunnen worden. Aansluiten bij de Europese UFR is een van de serieuze mogelijkheden.
Socialistische Partij
Rekening houdend met portefeuillerendement ofwel een meer stabiele waardering conform de Europese systematiek. Versoepeling van de stringente reken- en bufferregels. Zodat indexatie voor elke generatie mogelijk wordt.
VVD
Nederland heeft altijd een risicovrije rekenrente gehanteerd. Daardoor is ons pensioenstelsel veel robuuster dan in andere landen. De marktrente is al jaren erg laag, waardoor pensioen flink duurder is geworden. We moeten ons stelsel aanpassen aan de huidige tijd, zonder die robuustheid overboord te zetten.
We eisen in Nederland veel zekerheid dat je pensioen kan worden uitgekeerd. Fondsen moeten daarom flinke buffers aanhouden. Het gevolg is dat er niet snel gekort wordt, maar ook pas heel laat kan worden geïndexeerd. De VVD vindt dat we daarin doorschieten: het doel van het fonds is pensioen uitkeren, niet geld oppotten.
Rekenrente gaat over een eerlijke, marktconforme inschatting hoeveel het pensioen gaat kosten. Dat gaat dus niet over het portefeuillerendement: de prijs van een krat bier hangt ook niet af van je banksaldo. Helaas doen sommige partijen alsof dit wel zo is. De VVD is voor de handhaving van de UFR die De Nederlandsche Bank vaststelt en die in lijn is met het advies van de commissie UFR uit 2015.
PvdA
De PvdA wil een ander collectief pensioencontract waarbij de rekenrente op een betere, eerlijke en evenwichtige manier wordt gebruikt. Een waardering zoals de Europese systematiek heeft zeker veel voordelen.
Vraag 3
Is uw partij voorstander van de huidige doorsneesystematiek of van het systeem van degressieve pensioenopbouw? Of wilt u de oudere deelnemers volledig compenseren voor de door hen in het verleden betaalde actuarieel te hoge premie? Hoe wilt u de compensatie vormgeven in de verdeling tussen de drie betrokken partijen: overheid, werkgevers en werknemers?
GroenLinks
Het afschaffen van de huidige doorsneesystematiek heeft voor ons geen prioriteit. Als er toch wordt besloten om de huidige doorsneesystematiek af te schaffen, moet er voorkomen worden dat er pech- en gelukgeneraties ontstaan. Het is daarom belangrijk om hier van tevoren duidelijke cijfers over te krijgen.
Socialistische partij
Huidige doorsneesystematiek. Het is te duur en risicovol om de doorsneesystematiek nu af te schaffen. De noodzakelijke compensatie staat indexatie van pensioenen in de weg.
VVD
De doorsneepremie werkte vroeger erg goed. Mensen werkten vaak 40 jaar bij dezelfde baas. Wat je op jonge leeftijd te veel betaalde, werd later gecompenseerd. De doorsneepremie is in de huidige arbeidsmarkt oneerlijk. Oudere deelnemers kunnen daar niets aan doen. De VVD is vóór afschaffing, maar dan wel met een eerlijke en evenwichtige overgang. Dat kan bijvoorbeeld gefaseerd, zodat er niet ineens een gat ontstaat. De overheid en sociale partners moeten over een nette overgang en eerlijke compensatie afspraken maken in de SER.
PvdA
Het afschaffen van de huidige doorsneesystematiek heeft voor ons geen prioriteit. Als er toch wordt besloten om de huidige doorsneesystematiek af te schaffen, moet er voorkomen worden dat er pech- en gelukgeneraties ontstaan. Het is daarom belangrijk om hier van te voren duidelijke cijfers over te krijgen.
Vraag 4
In hoeverre bent u bereid de RVU-boete te laten vallen of aan te passen?
GroenLinks
De belofte dat mensen na zwaar werk eerder met pensioen kunnen gaan, moet eindelijk worden nagekomen. Sectoren moeten de ruimte krijgen harde afspraken te maken zodat mensen gezond oud kunnen worden. Bij goede afspraken zou er geen RVU-boete moeten zijn.
Socialistische partij
RVU-boete helemaal afschaffen zonder voorwaarden.
VVD
We worden gelukkig steeds gezonder ouder en werken langer door dan vroeger. Het is dan belangrijk dat werkgevers investeren in de duurzame inzetbaarheid van hun personeel. De VVD ziet dat we goede stappen gezet hebben in de afgelopen jaren, maar dit nog beter kunnen en moeten doen. Als er sprake is van een aanpassing van de RVU-heffing, mag dit niet ten koste gaan van de inzet op duurzame inzetbaarheid.
PvdA
Mensen die vaak jonger beginnen met werk, moeten nu ook het langst door terwijl ze het kortste van hun pensioen kunnen genieten. Dat is oneerlijk. De PvdA wil dat je ook eerder kunt stoppen als je een lager of middeninkomen hebt.
Ook zien we dat steeds meer mensen het niet redden om door te werken tot de steeds hogere pensioenleeftijd. De eerdere afspraak dat die mensen eerder moeten kunnen stoppen, moet nu eindelijk worden nagekomen. Inclusief de bijbehorende fiscale ruimte. Het kabinet moet daarbij voor het vele zware werk in de publieke sector het goede voorbeeld geven. Bedrijven en sectoren krijgen ruimte om harde afspraken te maken zodat mensen gezond oud kunnen worden op hun werk en eerder met pensioen kunnen als ze de eindstreep niet halen. De RVU-heffing mag dat niet in de weg staan en wordt bij goede afspraken volledig geschrapt.
Vraag 5
In hoeverre bent u bereid de stijging van de AOW-leeftijd te stoppen of te temporiseren? Indien ja, wanneer en hoe zou de AOW-leeftijd dan moeten worden aangepast?
GroenLinks
De huidige 1-op-1 koppeling tussen de levensverwachting en de AOW-leeftijd is onhoudbaar en dient losgelaten te worden. Daarnaast zou de AOW-leeftijd bevroren moeten worden totdat er een oplossing is gekomen voor mensen met een zwaar beroep.
Socialistische partij
Iedereen moet op tijd kunnen stoppen met werken. De extreem snelle verhoging van de AOW-leeftijd is onhoudbaar. De SP wil de AOW-leeftijd terugbrengen naar 65 jaar.
VVD
De VVD wil meer keuzevrijheid in de AOW. Sommige mensen die de pensioenleeftijd naderen willen juist graag langer blijven werken en hun AOW (deels) pas later laten ingaan. Ook dat moet mogelijk zijn. Nu we steeds gezonder ouder worden, is het wel logisch dat de AOW-leeftijd stijgt. De AOW wordt anders onbetaalbaar. Het tempo moet samenhangen met de stijgende levensverwachting.
PvdA
De PvdA ziet dat steeds meer mensen de snel stijgende AOW-leeftijd niet redden en zijn aangewezen op zwaar werk, de WW of zelfs de bijstand. De AOW-leeftijd steeg de afgelopen jaren veel te snel. Dit terwijl het water bij veel mensen nu al aan de lippen staat. Daarom bevriezen we de AOW op 66 jaar komende jaren. In 2021 gaat de AOW-leeftijd niet naar 67 maar blijft 66 jaar. Verder wil de PvdA ook de 1 op 1 koppeling tussen levensverwachting en pensioenleeftijd aanpassen. Waarom zou je ieder jaar dat je langer leeft ook 100% langer moeten werken?
Vraag 6
Hoe denkt uw partij erover dat een steeds grotere groep werknemers in Nederland geen adequaat pensioen opbouwt (in 2016 geen 4%, maar 13%). In hoeverre wilt u een verplichting laten gelden voor pensioenopbouw van de werkenden met een flexibel contract dan wel ZZP-ers, en hoe wilt u die verplichting (fiscaal) vormgeven?
Groen Links
De 1,6 miljoen werkenden die op dit moment geen pensioen opbouwen in Nederland is voor onze partij een van de grootste uitdagingen voor een nieuw pensioenstelsel. Mede door de toegenomen flexibilisering van de arbeidsmarkt bouwen steeds meer werkenden niet of nauwelijks pensioen op. Dit zorgt voor een financiële terugval na pensionering en leidt tot afbreuk van de collectiviteit, solidariteit en risicodeling. Daarom willen wij een bredere verplichtstelling voor alle werkenden ongeacht de arbeidsvorm. Werkgevers/opdrachtgevers moeten verplicht worden om pensioenpremie af te dragen voor alle werkenden. Hiermee voorkomen we armoede op latere leeftijd.
Socialistische partij
Wij vinden het zorgwekkend dat een steeds grotere groep werknemers in Nederland geen adequaat pensioen opbouwen. Iedereen moet het recht op een fatsoenlijk pensioen krijgen. Dus alle flexibele arbeidskrachten en ook ZZP-ers met een jaarinkomen tot 50.000 euro krijgen om te beginnen het recht om een pensioen op te bouwen bij een pensioenfonds. Dat betekent dat de minimumtarieven die het kabinet nog moet invoeren, zodanig moeten zijn dat het mogelijk is om een verzekering tegen arbeidsongeschiktheid af te sluiten en een pensioen op te bouwen.
VVD
Nederland heeft een één van de beste pensioenstelsels ter wereld opgebouwd, juist vanwege de brede deelname. De VVD wil het goede van dit stelsel te behouden en andere delen moderniseren. Het aantal werknemers dat geen goed pensioen opbouwt is te groot. Deze groep is nu beter in beeld gebracht en blijkt groter dan we dachten. De regering zet zich in om de omvang van deze groep terug te dringen, bijvoorbeeld met betere wetgeving voor flexwerkers. ZZP’ers geven aan vooral goede mogelijkheden te missen om hun pensioen zelf te kunnen regelen. Daar moeten betere mogelijkheden voor komen.
PvdA
De PvdA wil dat alle werkenden – inclusief zzp’ers, uitzendkrachten en payrollmedewerkers – zeker zijn van een goed pensioen. Dat gaat ook oneerlijke concurrentie op arbeidsvoorwaarden en kosten tegen. De beste garantie voor een goed pensioen is dat risico’s breed worden gedeeld. Opdrachtgevers moeten daarom, net als werkgevers, pensioenpremies afdragen als zij zzp’ers inhuren.
De links naar partijen die niet hebben gereageerd.
Partij 50Plus
https://50pluspartij.nl/actueel/2466-pensioen-video-animatie-uitleg-wetenschappelijk-bureau-50plus
https://50pluspartij.nl/actueel/2864-pensioen-kortingen-fondsen-problemen
https://50pluspartij.nl/actueel/2852-pensioen-korting-initiatief-wet-50plus
https://www.50pluspartij.nl/actueel/2856-pensioen-pensioenfonds-rob-de-brouwer
SGP
https://www.sgp.nl/standpunten/p/pensioenen#standpunt-pensioenen
D’66
https://d66.nl/standpunt-over/pensioen/
CDA
https://www.cda.nl/standpunten/pensioenen/
CU
https://www.christenunie.nl/standpunt/pensioenen
FvD
https://forumvoordemocratie.nl/standpunten/ouderen-pensioenen